Cách ghép cây bưởi sử dụng phương pháp Ghép chồi

Bài hướng dẫn theo từng bước cách ghép cây bưởi này chỉ cho bạn cách làm thế nào để ghép chồi một cây họ cam quýt, bắt đầu từ bước đặt hàng chồi và kết thúc với việc thúc cho chồi phát triển và cây phát triển vươn lên.

Bài hướng dẫn từng bước cách thức ghép chồi cây họ cam quýt.
Bài hướng dẫn từng bước cách thức ghép chồi cây họ cam quýt.

Ghép mắt nhỏ có gỗ là một phương pháp ghép cành hữu ích không chỉ đối với cây bưởi, mà còn cho nhiều loại cây có múi khác bao gồm: cam, quýt, chanh, và tắc.


Video hướng dẫn Ghép chồi Cây cam quýt

Bên cạnh bài hướng dẫn theo từng bước này, tôi cũng đã thực hiện một video (xem bên dưới) chỉ cho bạn các phương pháp để ghép chồi cây bưởi. (Đối với thiết bị di động, vui lòng bật phụ đề tiếng Việt.)

Ghép cành với Chồi không bị nhiễm bệnh

Bệnh vàng lá gân xanh lây lan một cách nhanh chóng ở Florida sau khi cây bị nhiễm bệnh được đưa đến Miami từ châu Á.
Bệnh vàng lá gân xanh lây lan một cách nhanh chóng ở Florida sau khi cây bị nhiễm bệnh được đưa đến Miami từ châu Á.

Khi ghép cây cam quýt, điều quan trọng nhất là cần phải sử dụng chồi từ cây đã được kiểm nghiệm và cho thấy kết quả không nhiễm bệnh. Bệnh vàng lá gân xanh (còn gọi là HLB hay bệnh Hoàng Long) là căn bệnh tồi tệ nhất đối với cây cam quýt và nó lây lan nhanh trong một khu vực vì cây thường không có triệu chứng bệnh trong nhiều năm sau khi chúng đã bị nhiễm. Bệnh vàng lá gân xanh sẽ giết chết cây và không thể chữa khỏi được. Một cây bị nhiễm bệnh có thể trông khỏe mạnh và có nguy cơ truyền bệnh thông qua tác nhân côn trùng như rầy cam quýt châu Á hoặc qua việc ghép với chồi bị nhiễm bệnh từ cây đã bị nhiễm. Tất cả các cây cam quýt ở các hạt ở Florida đã bị tàn phá bởi căn bệnh này và nó đang bắt đầu lan rộng một cách nhanh chóng sang Texas. Tại California, cây nhiễm bệnh đầu tiên bị phát hiện ở Los Angeles vào năm 2012. Các nhà khoa học đã dự đoán rằng bệnh sẽ lây lan, và vào năm 2015 một cây bị nhiễm bệnh thứ hai được tìm thấy cách 15 dặm so với cây đầu tiên. Bệnh vàng lá gân xanh hiện nay cũng đã trở thành mối đe dọa ở châu Âu do những phát hiện gần đây của loài rầy cam quýt châu Phi, một tác nhân gây bệnh ở vùng tây bắc Tây Ban Nha. Úc cũng đang ở trong tình trạng báo động và đã bắt đầu theo dõi loài rầy này.

Hiện đã có Chồi không nhiễm bệnh

Chương trình Họ cam quýt Dòng vô tính (CCPP) phân phối chồi cây cam quýt với hàng trăm giống cây khác nhau. Việc đặt hàng trực tuyến rất dễ dàng và chồi được phân phối hàng tháng. Bất cứ ai cũng có thể tạo một tài khoản. Xin vui lòng xem liên kết sau đây để thiết lập một tài khoản và đặt hàng: CCPP. Video YouTube hướng dẫn chi tiết các bước trong quá trình thiết lập một tài khoản và đặt hàng. (Đối với thiết bị di động, vui lòng bật phụ đề tiếng Việt.)

Các giống cam quýt mà tôi đang ghép trong hướng dẫn này là một giống bưởi lai mới gọi là Rojo Blanco. Mặc dù nó khá ngon và ngọt, Rojo Blanco vẫn chưa phổ biến và vì vậy, cây không có sẵn trong các vườn ươm. Nếu giống cây Rojo Blanco đã có bán, tôi sẽ rất sẵn lòng mua một cây từ một vườn ươm địa phương. Vì chúng hiện không có sẵn để mua, tôi đặt trồng một cây từ chồi sử dụng chồi đặt mua từ CCPP.

Ghép chồi bằng phương pháp Ghép mắt nhỏ có gỗ tốt hơn là Ghép chữ T

Kỹ thuật ưa thích của tôi khi ghép chồi cây cam quýt là ghép mắt nhỏ có gỗ. Ghép chữ T có vẻ là phương pháp phổ biến nhất để ghép chồi cây cam quýt, nhưng tôi đã tìm thấy nhiều ưu điểm ở phương pháp ghép mắt nhỏ có gỗ hơn là ghép chữ T. Với phương pháp ghép chữ T, điều nhất thiết phải có là vỏ của gốc ghép dễ trượt và dễ dàng bóc vỏ ra. Ta không cần phải chú trọng nhiều đến điều kiện của vỏ cây khi sử dụng cách ghép mắt nhỏ có gỗ; ghép mắt nhỏ có gỗ có thể được sử dụng dù vỏ có dễ trượt hay không. Với ghép chữ T, gốc ghép phải có đường kính lớn nhất định để có thể bóc vỏ lại và chèn chồi vào. Phương pháp ghép mắt nhỏ có gỗ có thể áp lên một gốc ghép có đường kính nhỏ hơn, cái mà ta thấy rất khó hoặc không thể áp dụng phương pháp ghép chữ T được. Một điều thú vị của cách ghép mắt nhỏ có gỗ là parafilm tôi đang có trên tay cùng với tất cả các loại cành ghép là tất cả những gì cần thiết để bọc các chồi; với cách ghép chữ T, cần nhiều thứ khác để bọc mối ghép đủ chặt để giữ cho vỏ cây không bị tách rời ra.

Hữu ích để Ghép cành vào Gốc ghép hoặc Cành ghép Dự phòng.

Tôi nhận thấy rằng phương pháp ghép mắt nhỏ có gỗ là hữu ích nhất cho việc ghép chồi lên một cây cam quýt mới hoặc cho việc ghép dự phòng bên dưới một cành ghép khác như ghép vỏ cây. Tôi không sử dụng ghép mắt nhỏ có gỗ đối với đỉnh đầu của một cây cam hoặc quýt đã trồng trên mặt đất vì nó có thể rất khó khăn để làm cho chồi bắt đầu phát triển.

Ghép cành vào Gốc ghép

Tôi sẽ ghép cành cam Carrizo này vào gốc ghép.
Tôi sẽ ghép cành cam Carrizo này vào gốc ghép.

Là một Cành ghép Dự phòng

Trong video YouTube dưới đây Tôi sẽ hướng dẫn cách ghép cành của một cây họ cam quýt. Ghép cành cam quýt có nhiều khả năng bị thất bại hơn so với việc ghép các loại cây ăn quả khác như táo và các cây quả hạch. Trong trường hợp một cành ghép như cành ghép vào vỏ cây thất bại như ở đây, thì phương pháp ghép mắt nhỏ có gỗ có thể được sử dụng như một cành ghép dự phòng ở bên dưới. Ngay cả khi chỉ ghép với chồi, việc ghép hai chồi thay vì chỉ một chồi cũng dễ dàng hơn với cơ hội thành công lớn hơn; một chồi có thể được ghép phía bên dưới chồi còn lại. (Đối với thiết bị di động, vui lòng bật phụ đề tiếng Việt.)

Dụng cụ Khử trùng

Nhằm mục tiêu phát huy tối đa khả năng sống sót của cành ghép và cũng để ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh từ cây này sang cây khác, điều quan trọng nhất là phải khử trùng dụng cụ ghép giữa các lần ghép. Để tìm hiểu thêm về dụng cụ khử trùng cành ghép, xin vui lòng xem liên kết sau: Dụng cụ Khử trùng.

Tiệt trùng dụng cụ ghép cây.
Tiệt trùng dụng cụ ghép cây.

Lựa chọn Chồi để ghép

Thường thì sẽ có sẽ có nhiều chồi ở hình dạng khác nhau để lựa chọn ra một chồi. Trong trường hợp này, gói hàng mà tôi nhận được từ CCPP bao gồm cả chồi hình tròn và lần chồi hình tam giác. Tôi thích sử dụng các chồi hình tam giác hơn đối với ghép mắt nhỏ có gỗ. Tôi thấy rằng các chồi đó có thể được cắt ra nhỏ hơn. Điều này đặc biệt hữu ích khi ghép với gốc ghép có đường kính nhỏ.

Chồi Rojo Blanco mà tôi nhận được từ CCPP bao gồm cả chồi hình tam giác (trái) và chồi hình tròn (bên phải).
Chồi Rojo Blanco mà tôi nhận được từ CCPP bao gồm cả chồi hình tam giác (trái) và chồi hình tròn (bên phải).

Sử dụng Cuống lá để Tránh Chạm phải Bề mặt

Nếu có một cuống lá vẫn còn dính trên cành, nó có thể được sử dụng như một đồ cầm tay thuận tiện cho việc giữ chồi sau khi cắt. Điều quan trọng là cần phải tránh việc chạm vào bề mặt cắt và điều này có thể tránh được với việc giữ chồi bằng cuống lá. Tôi muốn chọn chồi của tôi trước khi cắt thành gốc ghép. Tôi đã đánh dấu chồi được chọn của mình bằng một cây bút.

Khi cắt, một chồi từ chồi gỗ hình tam giác sẽ tạo ra một cành gỗ có hình dạng đẹp hơn ở phương pháp ghép mắt nhỏ có gỗ.
Khi cắt, một chồi từ chồi gỗ hình tam giác sẽ tạo ra một cành gỗ có hình dạng đẹp hơn ở phương pháp ghép mắt nhỏ có gỗ.

Cắt từ Gốc ghép

Ở đây tôi chuẩn bị một vị trí ở gốc ghép nơi những đặt chồi vào. Tôi cắt đứt một phần vỏ cây trong hình dạng của một chồi ghép. Tôi cũng để lại một vạt vỏ lỏng, ở dưới vị trí này chồi ghép này sẽ được nhét vào.

Cắt gốc ghép cây cam quýt để lấy một chồi.
Cắt gốc ghép cây cam quýt để lấy một chồi.

Cắt Chồi

Để cắt chồi ghép, tôi cắt vào phần gỗ phía trên chồi. Tôi cắt xuống phía dưới, ngang qua chồi xa hơn độ dài cần thiết mà tôi dự định dùng. Sau đó tôi kéo con dao trở lại và ra mà không cần cắt tất cả các cách thức thông qua và tách chồi. Để tách các chồi, tôi thực hiện nhát cắt thứ hai xuống một góc. Nhát cắt thứ hai để lại một bề mặt cắt ở phía dưới của mặt trước chồi.

Cắt một chồi của Rojo Blanco để ghép mắt nhỏ có gỗ.
Cắt một chồi của Rojo Blanco để ghép mắt nhỏ có gỗ.
Cắt chồi cam quýt.
Cắt chồi cam quýt.

Bí quyết để Thành công: Gắn kết Tầng sinh gỗ

Trước khi tôi tiến hành ghép chồi Rojo Blanco của tôi đến gốc ghép Carrizo, tôi sẽ cho các bạn xem một vài hình ảnh minh họa tiết lộ bí mật để làm cho công việc ghép này có hiệu quả. Chìa khóa thành công trong bất kỳ kỹ thuật ghép nào chính là kết nối các tầng sinh gỗ của mầm ghép với tầng sinh gỗ của gốc ghép. Các lớp sinh gỗ là một lớp mô mỏng giữa vỏ cây và gỗ. Trong hình minh họa dưới đây, tôi đã đánh dấu lớp sinh gỗ bằng bút màu đen. Để làm cho loại cành ghép này thành công, chúng tôi muốn các tầng sinh gỗ của chồi ghép chạm vào tầng sinh gỗ của gốc ghép trong tại ít nhất một điểm.

Gốc ghép cây cam quýt và phía sau chồi với tầng sinh gỗ được bôi đen.
Gốc ghép cây cam quýt và phía sau chồi với tầng sinh gỗ được bôi đen.

Tầng sinh gỗ ở Phía trước

Trong hình minh họa dưới đây, tôi đang chỉ cho các bạn xem mặt trước của chồi. Vị trí của tầng sinh gỗ ở phía bên kia cũng được hiển thị.

Mặt trước của chồi cam quýt thể hiện tầng sinh gỗ ở phía sau chồi.
Mặt trước của chồi cam quýt thể hiện tầng sinh gỗ ở phía sau chồi.

Phía ngoài Vỏ cây Không nên được Sử dụng để Gắn liền với Chồi

Tôi đã thấy nhiều hình ảnh minh họa trên internet có thể khiến mọi người tin rằng chồi phải được gắn liền ở bên ngoài của vỏ cây như hình dưới đây.

Chồi cam quýt chèn bên trong gốc ghép và gắn liền ở phía bên ngoài.
Chồi cam quýt chèn bên trong gốc ghép và gắn liền ở phía bên ngoài.

Tầng Sinh gỗ Không Gắn kết

Tuy nhiên, so sánh hình dáng của lớp sinh gỗ của gốc ghép và của chồi như bên dưới, chúng ta thấy rằng chúng không chạm vào nhau.

Khi gắn kết ở bên ngoài, lớp sinh gỗ của chồi có thể không được tiếp xúc với các lớp sinh gỗ của gốc ghép.
Khi gắn kết ở bên ngoài, lớp sinh gỗ của chồi có thể không được tiếp xúc với các lớp sinh gỗ của gốc ghép.

Gắn kết Chồi để Các tầng Sinh gỗ Chạm vào nhau

Để có một cành ghép thành công, các tầng sinh gỗ của chồi nên chạm vào tầng sinh gỗ của gốc ghép tại ít nhất một điểm. Hình minh họa bên dưới cho thấy làm thế nào các chồi có thể được sắp xếp để các lớp sinh gỗ chạm vào nhau. Mặt ngoài của vỏ cây không cần phải hoàn toàn gắn kết để có một cành ghép thành công, nhưng các tầng sinh gỗ phải tiếp xúc với nhau. Các mũi tên màu xanh hiển thị hai điểm nơi tầng sinh gỗ tiếp xúc với nhau. Nhiều bài hướng dẫn khác mà tôi đã tìm hiểu cũng cho thấy cần phải có rất nhiều kỹ năng để ghép mắt nhỏ dưới gỗ một cách thuần thục và chồi cần phải được hoàn toàn gắn kết ở bên ngoài với phần cắt ở gốc ghép; tôi nhận ra rằng đây không phải là trọng tâm. Tôi đã học được rằng chồi không cần phải hoàn toàn gắn liền ở bên ngoài và cành ghép thường thành công khi các lớp sinh gỗ chạm vào nhau.

Chồi nên được gắn kết để tầng sinh gỗ của chồi có thể chạm vào tầng sinh gỗ của gốc ghép.
Chồi nên được gắn kết để tầng sinh gỗ của chồi có thể chạm vào tầng sinh gỗ của gốc ghép.

Chèn Chồi vào thân gỗ

Ở đây tôi chèn vào phía dưới cùng của chồi Rojo Blanco vào phần vạch của gốc ghép Carrizo và điều chỉnh chồi để các lớp sinh gỗ chạm vào nhau. Chồi nhỏ hơn một chút so với các vết cắt ở gốc ghép, nhưng tôi có thể làm cho tầng sinh gỗ tiếp xúc ở cả phần thấp hơn bên trái và phần cao hơn bên phải.

Chèn chồi ghép cam quýt vào gốc ghép.
Chèn chồi ghép cam quýt vào gốc ghép.

Bọc xung quanh bằng Parafilm

Tôi sử dụng một nửa inch parafilm để bọc chồi ghép. Các liên kết sau đây cho thấy nơi parafilm có thể được đặt hàng: Cung cấp Cành ghép. Tôi nhẹ nhàng kéo căng parafilm một cách nhẹ nhàng trong khi tôi đang bọc nó. Bằng cách kéo nó trong khi đang quấn, tầng sinh gỗ của chồi được đẩy vào và tiếp xúc với tầng sinh gỗ của gốc ghép. Kéo căng parafilm cũng làm cho nó dính chặt hơn vào chính nó.

Bọc quanh chồi ghép cam quýt bằng parafilm.
Bọc quanh chồi ghép cam quýt bằng parafilm.

Loại bỏ Cuống lá

Tôi thích bọc bên ngoài chồi, nhưng cuống lá đang chặn đường, vì vậy tôi gỡ bỏ nó bằng cách đẩy nó xuống nhẹ nhàng bằng ngón tay cái của tôi cho đến khi nó gãy ra như bên dưới.

Loại bỏ cuống lá.
Loại bỏ cuống lá.

Vẫn tiếp tục Quấn khi Parafilm bị đứt

Khi tôi vô tình làm đứt parafilm, tôi tiếp tục bọc quanh phần đứt. Tôi quấn cho đến khi tôi chắc chắn rằng tôi đã bọc kín toàn bộ xung quanh.

Quấn bằng parafilm.
Quấn bằng parafilm.

Làm một Nhãn

Tôi luôn luôn làm nhãn để giúp tôi nhớ tôi đã ghép gì vào cây.

Tôi thích làm nhãn cho cành ghép cam quýt của tôi.
Tôi thích làm nhãn cho cành ghép cam quýt của tôi.

Di chuyển vào Bóng râm

Để tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp không chiếu thẳng vào chồi và làm nó khô héo, tôi di chuyển nó vào một khu vực có bóng râm để gốc ghép nhanh lành.

Tháo vỏ bọc quanh Chồi

Sau ba hoặc bốn tuần, tôi tháo vỏ bọc quanh chồi. Bạn có thể thấy bên dưới rằng nó hàn gắn tốt và mô sẹo đã phủ kín vào xung quanh toàn bộ vết thương.

Mở bọc cho chồi.
Mở bọc cho chồi.

Ép Chồi Phát triển

Trong một hiện tượng gọi là trội đỉnh, hormone tự nhiên từ các chồi ở phía trên của gốc ghép sẽ ngăn chặn các chồi bên dưới (bao gồm cả chồi Rojo Blanco Chip mới) khỏi sự phát triển. Hiện tượng trội đỉnh phải được ngăn chặn để giúp cho chồi cam quýt phát triển. Tôi phá vỡ hiện tượng trội đỉnh bằng cách cắt nửa chừng gốc ghép và đẩy nó ra để các chồi cuối cùng thấp hơn so với các chồi mới được ghép.

Phá vỡ hiện tượng trội đỉnh sẽ giúp chồi phát triển.
Phá vỡ hiện tượng trội đỉnh sẽ giúp chồi phát triển.

Loại bỏ Phần đầu của Gốc ghép

Tôi di chuyển cây vào chỗ nắng và nụ bắt đầu phát triển sau một vài tuần. Khi có dấu hiệu tăng trưởng đáng kể từ chồi ghép, tôi cắt phần trên của gốc ghép ra.

Cắt bỏ phần trên của gốc ghép Carrizo.
Cắt bỏ phần trên của gốc ghép Carrizo.

Loại bỏ Giác hút của Gốc ghép và Đem ra trồng

Sau một vài tháng tăng trưởng thì cây đã sẵn sàng để đem ra trồng. Gốc ghép đã phát triển một vài cành nhỏ hoặc giác hút mà tôi đã ngắt ra. Điều quan trọng là phải loại bỏ những giác hút từ gốc ghép vì cuối cùng chúng sẽ chiếm mất và loại bỏ khỏi cành ghép nếu như không được chăm sóc. Tôi đem cây ra trồng sau khi gỡ bỏ các giác hút của gốc ghép.

Loại bỏ giác hút của gốc ghép và đem ra trồng.
Loại bỏ giác hút của gốc ghép và đem ra trồng.

Cây đã được trồng

Dưới đây là các cây đã được trồng. Tôi sẽ để cho nó phát triển.

Hoàn thành cây Rojo Blanco.
Hoàn thành cây Rojo Blanco.

Di chuyển Cây Có thể Gây nguy hiểm!

Bệnh vàng lá gân xanh lây lan một cách nhanh chóng ở Florida sau khi cây bị nhiễm bệnh được đưa đến Miami từ châu Á.
Một khi đã có dãu hiệu, bệnh vàng lá gân xanh có thể lây lan rãt nhanh tại Florida khi con ngưởi di chuyển các cây cam quýt của họ.

Ở những nơi có tác nhân côn trùng gây bệnh vàng lá gân xanh (tức là rầy họ cam quýt) như ở California, Arizona, Texas, Florida, Mexico, tây bắc Tây Ban Nha, việc trồng cây ghép tại nhà nơi họ chúng được ghép sẽ giúp phòng tránh sự lây lan của bệnh vàng lá gân xanh và tác nhân côn trùng của nó. Vườn ươm sản xuất cây cam quýt ở California được quy định khắc khe để ngăn chặn sự lây lan một cách vô ý của bọ rầy cam quýt châu Á và bệnh vàng lá gân xanh; theo quy định pháp luật, tất cả các cây cam quýt được sản xuất trong nhà kính kháng côn trùng và được vận chuyển trong thùng container kín sau khi được xử lý bằng một loại thuốc trừ sâu có hệ thống. Khi cây được mang ra không khí mở, đó chính là một thanh nam châm thu hút rầy cam quýt châu Á, nó có thể mang mầm bệnh vàng lá gân xanh. Rầy cam quýt châu Á rất khó nắm bắt; nó quá nhỏ để có thể nhìn thấy bằng mắt thường và khó có thể phát hiện ngay cả khi đã gây ra sự phá hoại nặng nề. Bởi vì thuốc trừ sâu theo hệ thống có thể bị rửa sạch khi cây được tưới nước, thậm chí cây cam quýt trong một vườn ươm bán lẻ cũng rất dễ bị phá hoại nếu như bị ế và không bán được trong một vài tháng. Cây ghép tại nhà đặc biệt dễ bị nhiễm bệnh và có thể làm lây lan cả bệnh vàng lá gân xanh và nhân tố côn trùng của nó nếu bị di chuyển.

Hãy cùng cất tiếng nói

Cho đến bây giờ, ở khắp mọi nơi trên thế giới mà bệnh vàng lá gân xanh đã xuất hiện, thì nó đều đã lan truyền nhanh chóng và làm cho tất cả các cây họ cam quýt chết chỉ trong vòng một vài năm. Một vài nơi bệnh chưa lan tới thì rất dễ bị tổn thương. Các cây cam quýt ở những nơi này có thể nhanh chóng bị xóa sổ với cái giá phải trả là hàng nghìn công ăn việc làm bị xóa sổ cùng với hàng tỷ đô la, và nhiều nơi có khí hậu lý tưởng cho cam quýt có thể trở nên không còn có thể trồng cam quýt được nữa. Để ngăn chặn điều này xảy ra, hai ý tưởng chính từ bài viết này cần phải được lan truyền nhanh hơn so với bệnh: (1) Ghép cành cam quýt bằng cách đăng ký chồi miễn nhiễm với bệnh, và (2) di chuyển các cây đã bị phơi nhiễm với không khí và côn trùng của vùng bệnh để phòng tránh một cách tốt nhất hay giữ khoảng cách tối thiểu có thể. Xin hãy chung tay giúp đỡ để ngăn chặn sự lây lan của bệnh vàng lá gân xanh bằng cách chia sẻ bài viết này và lan rộng những ý tưởng này. Xin cảm ơn!

Luật pháp của tiểu bang California về vấn đề nhân giống cây có múi

Tại California, thu thập bất kỳ vật liệu nào để nhân giống cây có múi kể cả chồi cây và hạt giống từ các nguồn không đăng ký là bất hợp pháp. Bất kỳ cây có múi nào được trồng hoặc ghép ở California bắt buộc phải từ một trong hai nguồn cây hợp pháp dưới đây:

  1. Chương trình làm sạch sâu bọ cho các vườn ươm cây có múi điều hành bởi California Department of Food and Agriculture ( viết tắt là CDFA, Văn phòng thực phẩm và nông nghiệp California)
  2. Citrus Clonal Protection Program (viết tắt là CCPP, Chương trình nhân giống vô sinh cây cam quýt) nằm tại đại học Riverside tại California

Similar Posts

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *