Trồng cây cam quýt từ hạt – từ khi thu hoạch quả đến khi nảy mầm
Bài viết này trình bày quy trình trồng cây cam quýt từ hạt từ khi thu hoạch quả và chiết hạt đến khi nảy mầm.
Tôi từ lâu đã muốn viết bài này do vô số ấn phẩm dạy không đúng rằng để trồng một cây cam hoặc cây chanh từ hạt, hạt giống mong muốn phải nảy mầm được. Phương pháp điển hình được các vườn ươm cây cam quýt sử dụng để trồng cây cam quýt là, trước tiên ươm hạt gốc ghép của cây cam quýt và sau đó ghép chồi của giống mong muốn với cây con kết quả. Tôi cảm ơn TreeSource Citrus Nursery ở thung lũng trung tâm của California đã cho phép tôi xem quy trình của họ và chia sẻ với bạn trong bài viết này.
Trồng cây cam quýt từ hạt – từ khi thu hoạch quả đến khi nảy mầm – YouTube Video
Ngoài bài viết này, tôi đã thực hiện một video trên YouTube hướng dẫn cách trồng cây cam quýt từ hạt giống.
Các vườn ươm cam quýt ở California bắt đầu trồng cây giống gốc ghép bằng hạt từ quả của cây gốc ghép trưởng thành đã được đăng ký với Bộ Nông nghiệp và Thực phẩm California. Đây là những cây đặc biệt ở chỗ chúng được kiểm tra định kỳ để đảm bảo không có mầm bệnh gây bệnh cho cây cam quýt. Tác nhân gây bệnh HLB, bệnh chết chóc được biết đến trên cây cam quýt, không lây truyền qua hạt giống. Tuy nhiên, một số mầm bệnh khác trên cây cam quýt lại lây truyền qua hạt giống, vì vậy việc kiểm tra là rất quan trọng.
Các hạt giống được lấy từ các giống cây cam quýt đặc biệt và các cây lai cam quýt được gọi là gốc ghép. Có nhiều giống gốc ghép. Quả của gốc ghép điển hình có vị rất kinh khủng, nhưng điều đó không quan trọng vì quả mà ta ăn đến từ cành ghép, giống cây cam quýt cho quả được ghép vào gốc ghép. Gốc ghép phù hợp có thể cho cây cam quýt kháng bệnh, chịu đất kém hoặc sương giá. Ngoài ra, một số gốc ghép nhất định có thể làm cho quả của giống ghép có hương vị thơm hơn những loại khác.
Thu hoạch quả gốc ghép
Quả gốc ghép được thu hoạch bằng cách dùng móc kẹp vào cành cây và lắc.
Sau đó trái cây được cào lên và cho vào thùng. Quả được thu hoạch khi nó chín và sẵn sàng để tách hạt.
Chiết xuất hạt giống gốc ghép từ quả
Quả được chạy qua máy vắt để tách hạt ra khỏi quả.
Hạt thoát ra khỏi máy thông qua một máng. Phần còn lại của trái cây thoát ra khỏi máy qua một máng khác.
Quả được đưa qua máy vắt nhiều lần để chiết xuất nhiều hạt hơn.
Rửa sạch hạt giống gốc ghép cam quýt
Hạt từ máy vắt được rửa sạch với nước. Trong quá trình này, những hạt nổi sẽ bị loại bỏ vì chúng sẽ không nảy mầm. Chỉ có những hạt chìm được giữ lại.
Các hạt ở thời điểm này nhầy và có tính axit.
Loại bỏ chất nhờn
Để loại bỏ chất nhờn và giảm độ chua, hạt được khuấy vào hỗn hợp nước và vôi, sau đó rửa sạch.
Xử lý nhiệt và tiến hành diệt nấm
Tiếp theo hạt được xử lý nhiệt để loại bỏ một số mầm bệnh. Hạt giống được ngâm trong 10 phút trong nước để đạt được nhiệt độ 52 độ C. Sau khi xử lý nhiệt, hạt được xử lý bằng thuốc diệt nấm để giữ cho chúng không bị mốc.
Phơi khô hạt giống rễ cây cam quýt
Tiếp theo, hạt giống được trải ra để phơi khô trong ánh nắng mùa thu dịu nhẹ đặc trưng của thung lũng trung tâm California. Khi hạt khô, chúng được thu gom và đưa đến máy phân loại hạt.
Phân loại và Lưu trữ Hạt giống gốc ghép
Hạt giống được phân loại thành nhiều kích cỡ và sau đó được đóng gói.
Hạt giống chưa nảy mầm ngay được để trong kho lạnh và sử dụng quanh năm.
Đến lúc gieo hạt thì hạt đã tách vỏ. Hạt giống cam quýt đã bóc vỏ nảy mầm nhanh hơn nhiều so với hạt giống cam quýt chưa bóc vỏ và cây con từ hạt đã bóc vỏ có rễ thẳng hơn, khỏe mạnh hơn.
Tách vỏ hạt giống gốc ghép
Đầu tiên hạt được xử lý hóa học để làm mềm vỏ hạt. Sau đó, dùng đá vermiculite để chà xát lớp vỏ hạt của hạt.
Quạt được sử dụng để tách hạt ra khỏi vỏ hạt và thổi bay vỏ.
Chuẩn bị chậu
Để sẵn sàng cho hạt giống, các chậu được đổ đầy chất tăng trưởng sau đó được tưới nước.
Bảo vệ cây giống gốc ghép cam quýt khỏi côn trùng gây hại
Để bảo vệ chúng khỏi côn trùng truyền bệnh trên cây cam quýt, cây con được trồng trong nhà kính chống côn trùng.
Khi nhân viên ra vào nhà kính, côn trùng bị loại trừ bởi tiền sảnh hai lớp, trong đó mỗi lần chỉ có thể mở một cửa.
Quạt được kích hoạt để thổi côn trùng ra khỏi công trình bất cứ khi nào cửa bên ngoài được mở.
Trồng hạt giống gốc ghép cam quýt
Dù bảo quản trong kho lạnh, khả năng tồn tại của hạt giống cam quýt giảm dần theo thời gian. Vào cuối mùa khi khả năng sống của hạt thấp hơn, hạt được trồng hai hạt trên mỗi chậu.
Sau khi được tách vỏ, hạt giống gốc ghép bắt đầu nảy mầm nhanh chóng.
Phân loại cây giống gốc ghép cam quýt
Không giống như hầu hết các cây ươm, các cây giống cam quýt gốc ghép riêng lẻ phát triển với tốc độ khác nhau và phải được phân loại hai lần trong chu kỳ sinh trưởng từ bốn đến sáu tháng.
Ghép chồi cây con gốc ghép
Khi cây con đã đủ kích thước, chúng được ghép chồi với giống cành ghép mong muốn. Bấm vào đây để đọc bài viết của tôi về cách cây giống gốc ghép cam quýt được ghép chồi.
Mua cây cam quýt từ các vườn ươm có uy tín là điều tối quan trọng
Bệnh vàng lá là một loại bệnh hại cây cam quýt được biết đến nhiều nhất. Nó lây lan dễ dàng hơn nhiều so với các bệnh cam quýt khác thông qua rầy chổng cánh Châu Á và qua sự di chuyển của chồi cây và cây cam quýt. Khi mua một cây họ cam quýt, bạn có thể tránh đưa bệnh vàng lá và các bệnh hại cây cam quýt khác vào sân nhà bằng cách mua cây của bạn từ một vườn ươm có uy tín.
Thừa nhận
Tôi cảm ơn TreeSource Citrus Nursery đã cho phép tôi xem quy trình trồng cây giống gốc ghép từ hạt giống của họ và chia sẻ với bạn.
Nguồn lực cho cư dân California
Xim xem CaliforniaCitrusThreat.org/vietnamese để biết thêm tin tức làm cách nào ngăn chận những bệnh tử vong cho nhóm cây có múi.
Luật pháp của tiểu bang California về vấn đề nhân giống cây có múi
Tại California, thu thập bất kỳ vật liệu nào để nhân giống cây có múi kể cả chồi cây và hạt giống từ các nguồn không đăng ký là bất hợp pháp. Bất kỳ cây có múi nào được trồng hoặc ghép ở California bắt buộc phải từ một trong hai nguồn cây hợp pháp dưới đây:
- Chương trình làm sạch sâu bọ cho các vườn ươm cây có múi điều hành bởi California Department of Food and Agriculture ( viết tắt là CDFA, Văn phòng thực phẩm và nông nghiệp California)
- Citrus Clonal Protection Program (viết tắt là CCPP, Chương trình nhân giống vô sinh cây cam quýt) nằm tại đại học Riverside tại California
Qũy tài trợ
Bài viết này được tài trợ bởi Hội đồng nghiên cứu nhóm cây có múi thuộc tiểu bang California.
